نام: شپشک آرد آلود (Mealybugs)
نام علمی: Pseudococcus spp
شپشک آرد آلود که متعلق به راسته homoptera میباشد، بار ها بر روی گیاهان بیرونی یا آپارتمانی مشاهده کرده‌اید. این آفت به صورت گروهی زندگی می‌کند و باعث خسارت گیاهان زیادی از جمله درختان میوه، گیاهان زینتی و آپارتمانی می‌شود. در این مقاله به حشره شناسی این آفت و نحوه درمان شپشک آرد آلود میپردازیم.
شپشک آرد آلود
این آفت به شکل گروهی بر روی قسمتهای مختلف گیاه همانند ناحیه اتصال برگ به ساقه، بین زوایای موجود بین ساقههای گیاه، در زیر پوستههای زخمی و نه چندان محکم ساقه گیاه، لابه‌لای گلبرگها و کاسبرگهای گلها و حتی بر روی ریشه گیاه به خصوص در ناحیه اتصال ساقه به ریشه جمع می‌شود و بیشتر به نواحی جوان گیاه حمله می‌کنند. این حشرات در حین تغذیه پوشش آردی سفید رنگی ترشح می‌کنند که در نهایت زیر همین پوشش مومی تخم گذاری می‌کنند.
شپشک آرد آلود از سال ۱۲۹۵ در نواحی شمال ایران مشاهده شد. تکثیر این حشره بسیار سریع و زیاد میباشد.
در طی تخمگذاری، حدود ۵۰۰ عدد تخم می‌گذارند. این تخم ها در زیر پوشش کرکی سفید رنگ قرار می‌گیرند. تخم ها معمولا بعد از ۲۰ روز تفریخ میشوند و حشره از آنها بیرون می‌آیند. حشره بعد از بیرون آمدن از تخم، پوره میباشد که سریع شروع به تغذیه از گیاه کرده و از خود عسلک تولید می‌کند. مورچه ها با شپشک های آرد آلود همزیستی دارند و مورچه ها از عسلک این پوره ها تغذیه می‌کنند.
این عسلک ها، خود باعث بروز بعضی قارچ ها مانند قارچ فوماژین میشوند. که این قارچ باعث کاهش چشمگیر فتوسنتز گیاه می‌شود.
۱- مشخصات ظاهری
- طول بدن: ۳-۲ میلی متر؛
- سطح بدن: سفید – کرکی و آرد مانند؛
- دو زائه در انتهای بدن خود دارند؛
- دوره سن پوره: ۱ ماه.
۲- خسارت
- مستعد شدن گیاه به قارچ فوماژین؛
- کاهش چشمگیر رشد؛
- ریزش برگ‌ها؛
- خمیدگی و بد فرم شدن برگ‌ها.
روش های درمان شپشک آرد آلود
در مرحله اول، گیاهان سالم و قوی به صورت کلی کمتر مستعد به آفت هستند و آفات این گیاهان را در اولویت قرار نمیدهند. بنابراین تغذیه گیاهان خود با کودها را به صورت منظم در برنامه داشته باشید.
پس از مشاهده این آفت در گیاه، با استفاده از پارچه کمی مرطوب به آب یا الکل، آنها را از سطح گیاه حذف کنید. میتوانید از کمی صابون مایع محلول شده در آب استفاده کنید و بر روی تمام سطوح گیاه اسپری و محلول پاشی انجام دهید.
گیاهی که این آفت را دارد را از سایر گیاهان خود فاصله دهید تا بقیه گلدان های شما دچار این آفت نشوند.
۱- روش شیمیایی
اگر در حجم بالایی این آفت حجوم آورده است و وسعت کشت گیاهان زیاد است میتوانید از از سموم مختف شیمیایی استفاده کنید. به علت لایه کرکی این حشره، در اکثر اوقات سموم تماسی تاثیر گذار نیستند بنابر این از سموم سیستمیک میتوانید استفاده کنید.اگر برای گیاهان میوه دار بخواهید از سموم سیستمیک استفاده کنید، برای سلامتی انسان بسیار مضر است و به هیچ عنوان پیشنهاد نمیشود. برای تاثیر سموم با استفاده از بعضی روغن ها برای از بین بردن لایه کرکی بسیار کار آمد میتواند باشد. اما بسیاری از سموم دارای کمی روغن میباشند که میتواند به همین اندازه کار آمد باشد.
مالاتیون، دیمتوات و کنفیدور سموم سیستمیک هستند که برای گیاهان میوه به هیچ عنوان توصیه نمیشود. ولی برای گیاهان زینتی موردی ندارد.
فن پروپاترین یک سم تماسی میباشد که میتواند در مقابله با این آفت کاربردی باشد.
۲- کنترل بیولوژیکی
در کنترل بیولوژیک میتوان از دو حشره شکار گر و پارازیتوئید استفاده کرد.
کفشدوزک کریپتولیموس Cryptolaemus montrouzieri که یک حشره شکارگر میباشد و از خود شپشک آرد آلود تغذیه می‌کند.
زنبور Leptomastix dactylopii که یک زنبود پارازیتوئید میباشد و در درون شپشک تخم می‌گذارد و لارو های این زنبود بعد از تفریخ و بیرون آمدن از تخم، شپشک آرد آلود را تغذیه می‌کنند.
سخن آخر
باید توجه داشت که در شرایطی که حشره طغیان نکرده باشد میتوان از روش های کنترل بیولوژیک استفاده کرد.شپشک آرد آلود را میتوان به راحتی در خانه با استفاده از پارچه مرطوب، با آن مبارزه کرد. همچنین جمع کردن شاخه و برگ های ریخته شده در پای گیاه میتواند بسیار در روند درمان شپشک آرد آلود موثر باشد. این آفات به مکان های گرم و مرطوب علاقه دارند. بیشترین گیاهانی که در خانه آلوده به این آفت میشوند، آگلونما، حسن یوسف، بنجامین، پتوس و دیفن باخیا میباشد. برای مقاومت گیاه به آفات از آمینواسید حتما استفاده کنید. برای خواندن مطالب بیشتر در مورد گیاهان میتوانید به قسمت مقالات رفته و مطالعه کنید و منتظر نظرات شما هستیم.