طراحی باغچه وحشی سبکی خاص و طبیعی برای علاقهمندان به فضای سبز است. در این مقاله با اصول طراحی باغچه وحشی، مزایا، ایدهها و گیاهان مناسب آن آشنا شوید.
مقدمه
بیشتر افراد وقتی به طراحی باغچه فکر میکنند، تصویری منظم از گلها، چمن های کوتاهشده و مرزبندی دقیق در ذهنشان شکل میگیرد. اما سبک طراحی باغچه وحشی مسیر متفاوتی را پیش میگیرد. در این روش، طبیعت اجازه دارد آزادانهتر رشد کند، گیاهان بهصورت طبیعی در کنار هم قرار میگیرند و زیبایی باغچه از همین بینظمی طبیعی سرچشمه میگیرد.
این سبک از طراحی، الهامگرفته از طبیعت بکر و جنگلهاست و برای کسانی که دوست دارند گوشهای از حیات وحش را در خانه یا ویلای خود تجربه کنند، گزینهای فوقالعاده محسوب میشود.
فلسفه و تاریخچه طراحی باغچه وحشی
وقتی به تاریخچه باغها نگاه میکنیم، متوجه میشویم که انسان همیشه سعی داشته طبیعت را به کنترل خود درآورد. در باغهای سلطنتی ایران، روم و سپس اروپا، نظم و تقارن حرف اول را میزد. مسیرهای مستقیم، درختان هرسشدهی یکدست و گلهایی که با دقت کنار هم کاشته میشدند، نشانهای از قدرت و تسلط انسان بر طبیعت بود.
اما با گذر زمان و تغییر نگاه انسان به جهان، این دیدگاه نیز تغییر کرد. در قرن هجدهم و نوزدهم، جریانهای هنری و فلسفی جدیدی شکل گرفتند که بر بازگشت به سادگی و هماهنگی با طبیعت تأکید داشتند. شاعران و نویسندگان رمانتیک، زیبایی را در بینظمی و طبیعت وحشی میدیدند، نه در خطوط صاف و نظم خشک. این نگاه تازه به باغها نیز راه پیدا کرد و طراحی باغچه وحشی بهعنوان یک سبک متفاوت متولد شد.
فلسفهی اصلی باغچه وحشی این است که:
- انسان تنها یک همراه در کنار طبیعت است، نه فرمانروای آن.
- زیبایی حقیقی در رهایی و بینظمی طبیعی نهفته است.
- باغ میتواند پناهگاهی برای گیاهان، جانوران و حتی روح انسان باشد، نه صرفاً یک فضای نمایشی.
برخلاف باغهای کلاسیک که با هدف نمایش شکوه و ثروت ساخته میشدند، باغچه وحشی نوعی بازگشت به ریشهها است. این باغها میخواهند حس جنگلهای طبیعی، دشتهای پر از گلهای خودرو و رودخانههای آرام را زنده کنند.
در حقیقت، طراحی باغچه وحشی یک نوع فلسفهی زندگی است؛ انتخابی برای کسانی که به دنبال سادگی، آرامش و نزدیکی بیشتر به طبیعت هستند. این سبک به ما یادآوری میکند که گاهی زیباترین چیزها، همان چیزهایی هستند که بدون دخالت زیاد انسان رشد کردهاند.
ویژگیهای اصلی باغچه وحشی
- استفاده از گیاهان بومی: گیاهانی که در اقلیم همان منطقه بهطور طبیعی رشد میکنند.
- کمترین دخالت انسانی: گیاهان آزادانه رشد میکنند و فقط هرس سبک انجام میشود.
- ترکیب گیاهان با عناصر طبیعی: سنگها، تنههای خشکشده درخت و مسیرهای خاکی بخشی از طراحی هستند.
- حس آزادی و سادگی: به جای نظم مصنوعی، زیبایی در بینظمی طبیعی پیدا میشود.
مزایای طراحی باغچه وحشی
۱. صرفهجویی در هزینههای نگهداری
یکی از بزرگترین مزایای طراحی باغچه وحشی، اقتصادی بودن آن است. در این سبک نیازی به خرید گیاهان گرانقیمت یا سیستمهای پیچیده نگهداری نیست. گیاهان بومی و مقاوم انتخاب میشوند که خودشان با شرایط اقلیمی هماهنگ هستند. به همین دلیل، هزینههای مربوط به خرید کودهای شیمیایی، سمپاشی و حتی آبیاری بهشدت کاهش پیدا میکند. در واقع شما یک بار برای طراحی هزینه میکنید و بعد از آن، طبیعت خودش کارش را انجام میدهد.
۲. مقاومت بالا در برابر شرایط آبوهوایی
گیاهان غیر بومی اغلب حساساند و با کوچکترین تغییر دما یا کمآبی دچار مشکل میشوند. اما در باغچه وحشی، چون بیشتر گیاهان از دل همان منطقه انتخاب شدهاند، بهطور طبیعی با شرایط خاک و آبوهوا سازگارند. این یعنی باغچه شما در تابستانهای داغ یا زمستانهای سرد هم سرسبزی خودش را حفظ میکند، بدون اینکه نیاز به مراقبت ویژه داشته باشد.
۳. ایجاد زیستگاه طبیعی برای موجودات زنده
باغچه وحشی تنها یک فضای سبز نیست، بلکه میتواند به یک زیستگاه کوچک تبدیل شود. گلها و گیاهان وحشی، زنبورها و پروانهها را جذب میکنند، و درختچهها مأمن پرندگان کوچک میشوند. این حضور موجودات زنده نهتنها به زیبایی باغچه اضافه میکند، بلکه به تعادل طبیعی محیط هم کمک میکند. تصور کنید هر روز صبح با صدای پرندگان یا دیدن پروانهها در باغچه بیدار شوید؛ همین خودش آرامشی بینظیر به زندگی روزمره میدهد.
۴. کاهش استرس و ایجاد آرامش روحی
تحقیقات زیادی نشان دادهاند که حضور در طبیعت باعث کاهش استرس و بهبود حال روحی انسان میشود. باغچه وحشی بهدلیل شباهت زیادش به طبیعت بکر، این تأثیر را چند برابر میکند. قدم زدن در میان مسیرهای باریک خاکی، نشستن کنار یک برکه کوچک یا حتی لمس برگهای گیاهان خودرو، حسی از رهایی و آرامش ایجاد میکند که کمتر در باغهای رسمی و مصنوعی پیدا میشود.
۵. زیبایی طبیعی و متفاوت
باغچههای منظم و کلاسیک هرچند زیبا هستند، اما بهنوعی تکراری شدهاند. در مقابل، زیبایی باغچه وحشی پیشبینیناپذیر است. هر فصل، چهرهای تازه به خود میگیرد؛ بهار با گلهای خودرو، تابستان با گیاهان سبز و پرپشت، پاییز با برگهای رنگارنگ و زمستان با سکوت و سادگی خاص خودش. همین تغییرات فصلی باعث میشود باغچه همیشه جذاب و زنده به نظر برسد.
۶. همخوانی با اصول پایداری و محیط زیست
امروزه حفاظت از محیط زیست و استفاده بهینه از منابع طبیعی به یک ضرورت تبدیل شده است. طراحی باغچه وحشی دقیقاً در همین مسیر حرکت میکند. استفاده کمتر از آب، عدم نیاز به سموم شیمیایی، و توجه به گیاهان بومی باعث میشود که این سبک یک انتخاب پایدار و دوستدار محیط زیست باشد.
۷. فرصت یادگیری و تجربهی طبیعت
داشتن یک باغچه وحشی، فرصتی عالی برای آشنایی با چرخههای طبیعی است. شما میتوانید رشد گیاهان خودرو، تعامل حشرات با گلها و حتی تغییرات فصلی خاک را از نزدیک مشاهده کنید. این تجربه بهویژه برای کودکان ارزشمند است؛ آنها یاد میگیرند طبیعت چطور کار میکند و چرا باید از آن مراقبت کرد.
گیاهان مناسب برای طراحی باغچه وحشی در ایران
انتخاب گیاهان مناسب، قلب تپندهی یک باغچه وحشی است. در این سبک برخلاف باغهای رسمی، قرار نیست گیاهان لوکس و کمیاب استفاده شوند. بلکه فلسفه اصلی این است که گیاهان بومی، خودرو و مقاوم بهکار گرفته شوند تا هم راحت رشد کنند و هم جلوهای طبیعی و ساده به محیط بدهند. در ادامه برخی از بهترین گیاهانی که میتوانند باغچه شما را به یک گوشهی کوچک از طبیعت وحشی تبدیل کنند معرفی میکنم:
۱. اسطوخودوس (Lavender)

اسطوخودوس با عطر خاص و آرامشبخش خود یکی از محبوبترین گیاهان برای باغچههای وحشی است. این گیاه مقاومت بالایی در برابر کمآبی دارد و برای مناطق گرم و خشک ایران بسیار مناسب است. بوتههای اسطوخودوس وقتی در کنار سنگها یا مسیرهای باریک کاشته میشوند، جلوهای روستایی و دلنشین ایجاد میکنند.
۲. گل ختمی(Hibiscus)

گل ختمی از گیاهان سنتی ایرانی است که سالها در حیاط خانهها کاشته میشد. این گل نهتنها ظاهر باغچه را پر از رنگ و زندگی میکند، بلکه ریشه در فرهنگ و طب سنتی ما دارد. در باغچه وحشی، گل ختمی میتواند بهصورت پراکنده و طبیعی رشد کند و در فصل شکوفهدهی منظرهای چشمنواز به وجود آورد.
۳. بابونه(Chamomile)

بابونه گیاهی خودرو و دارویی است که در بسیاری از دشتهای ایران بهطور طبیعی رشد میکند. گلهای سفید و کوچک آن باغچه را روشن و سرزنده میکنند. علاوه بر زیبایی، بابونه خاصیت دارویی هم دارد و میتوان از گلهای خشکشدهاش برای دمنوشهای آرامشبخش استفاده کرد.
۴. شببو(Erysimum)

شببو با بوی دلنشین و گلهای متنوعش، هم برای چشم و هم برای حس بویایی جذاب است. این گیاه در باغچه وحشی بهخوبی جا میگیرد چون نسبت به شرایط آبوهوایی مختلف مقاوم است و نیاز به مراقبت زیادی ندارد. کاشت شببو در گوشههای باغچه، به فضای شبانهی آن هم جلوهای خاص میدهد.
۵. نعناع و پونه

گیاهان معطر و خودرو مثل نعناع و پونه، علاوه بر زیبایی و سبزی چشمنوازشان، کاربرد خوراکی هم دارند. وقتی در باغچه وحشی رشد میکنند، بوی خوششان در هوا پخش میشود و محیط را دلنشینتر میسازند. این گیاهان میتوانند در کنار برکه یا مسیرهای مرطوب باغچه رشد عالی داشته باشند.
۶. گیاهان خودرو (شبدر، زوفا و …)

یکی از جذابترین بخش های طراحی باغچه وحشی، حضور گیاهان خودروست. مثلاً شبدر که بهصورت طبیعی رشد میکند، میتواند کف باغچه را بپوشاند و یک فرش سبز طبیعی ایجاد کند. زوفا هم از گیاهان بومی است که گلهای بنفش زیبایی دارد و زنبورها و پروانهها را جذب میکند.
۷. درختچههای خودرو (زالزالک، سنجد، بادام کوهی)

وجود چند درختچه در طراحی باغچه وحشی، حال و هوای جنگلی ایجاد میکند. زالزالک با میوههای قرمز کوچک، هم سایه ایجاد میکند و هم خوراک پرندگان میشود. سنجد یا بادام کوهی هم گیاهانی مقاوم هستند که در شرایط سخت هم رشد میکنند و به باغچه عمق و ارتفاع میدهند.
۸. چمنهای طبیعی و وحشی

بهجای چمن های پرهزینه و پرآبیاری، در طراحی باغچه وحشی میتوان از چمنهای طبیعی و وحشی استفاده کرد. این چمنها آزادانه رشد میکنند، نیاز به کوتاه کردن مرتب ندارند و جلوهای شبیه مراتع طبیعی به محیط میدهند. وقتی با گلهای خودرو ترکیب شوند، باغچه حال و هوای دشتهای بهاری را پیدا میکند.
۹. پامپاس گراس (Pennisetum)

پمگسگرس با ظاهر پرپشت و گلهای نرم خود، یک انتخاب فوقالعاده برای طراحی باغچه وحشی است. این گیاه با ارتفاعی بین ۳۰ سانت تا ۱٫۵ متر، جلوهای طبیعی و هماهنگ ایجاد میکند و با جذب زنبورها و پروانهها، به تنوع زیستی باغچه کمک میکند.
مراحل طراحی باغچه وحشی
۱. انتخاب مکان مناسب
برای شروع، باید بخشی از حیاط یا باغچه را به این کار اختصاص دهید. طراحی باغچه وحشی در گوشههای نیمهآفتاب یا حتی سایهدار هم زیبا خواهد بود.
۲. آمادهسازی خاک
خاک باید سبک و حاصلخیز باشد. افزودن کود دامی پوسیده یا کمپوست طبیعی به رشد گیاهان کمک میکند.
۳. انتخاب گیاهان مناسب
گیاهان بومی منطقه بهترین انتخاب هستند. مثلاً در ایران میتوان از:
- گل ختمی
- شببو
- اسطوخودوس
- زوفا
- گیاهان خودرو مانند شبدر و بابونه
۴. ایجاد مسیرهای طبیعی
میتوانید با سنگریزهها یا چوبهای طبیعی، مسیرهای باریک در میان گیاهان درست کنید. این مسیرها ظاهر طبیعی باغچه را زیباتر میکنند.
۵. افزودن عناصر تکمیلی در طراحی باغچه وحشی
- سنگهای بزرگ طبیعی
- کندههای خشک درخت
- برکه یا آبنمای کوچک
این عناصر باغچه را شبیه یک زیستگاه طبیعی میکنند.
ایدهها و الهام گرفتن برای طراحی باغچه وحشی
طراحی باغچه وحشی فقط کاشت گیاهان نیست؛ این سبک، ترکیبی از خلاقیت، طبیعت و الهام گرفتن از مناظر طبیعی است. در ادامه، ایدههایی عملی و الهامبخش برای خلق یک باغچه وحشی جذاب ارائه میکنیم:
۱. ترکیب گیاهان بومی و خودرو

در طراحی باغچه وحشی، هر گیاه جایگاه خودش را دارد، اما ترکیب درست آنها اهمیت زیادی دارد. سعی کنید گیاهان بومی، خودرو و مقاوم را با رنگها و ارتفاعهای مختلف کنار هم قرار دهید. این کار نه تنها زیبایی بصری ایجاد میکند، بلکه حس طبیعی و آزاد بودن را تقویت میکند.
۲. استفاده از سنگها و کندههای طبیعی

اضافه کردن سنگهای بزرگ و کندههای درخت، جلوهای طبیعی و جنگلی به باغچه میدهد. مسیرهای سنگفرش یا چیدن سنگها در گوشهها باعث میشود گیاهان خودرو بافت و فرم طبیعی داشته باشند و چشم بیننده از منظره خسته نشود.
۳. ایجاد مسیرهای باریک و خاکی

در طراحی باغچههای وحشی، مسیرهای مستقیم جایگاهی ندارند. مسیرها میتوانند باریک، خمیده و خاکی باشند تا حس کشف و ماجراجویی در میان گیاهان ایجاد شود. این مسیرها باعث میشوند افراد هنگام قدم زدن احساس کنند وارد یک دشت یا جنگل کوچک شدهاند.
۴. افزودن آبنماهای کوچک و طبیعی

یک برکه کوچک، حوضچه یا آبشار مصنوعی کوچک، به باغچه زندگی و حرکت میبخشد. جریان آرام آب باعث جذب پرندگان، زنبورها و پروانهها میشود و حس طبیعی بودن محیط را افزایش میدهد.
۵. بازی با ارتفاع و بافت گیاهان

ترکیب گیاهان کوتاه، متوسط و بلند باعث ایجاد عمق و بعد در باغچه میشود. گیاهان با برگهای بزرگ، نرم یا پرپشت و گیاهان گلدار کوچک، تنوع بافت ایجاد میکنند و چشم را به حرکت در میان باغچه دعوت میکنند.
۶. ایجاد گوشههای پنهان و آرامشبخش

در گوشهای از باغچه میتوان نیمکت چوبی یا صندلی ساده قرار داد. این گوشهها باعث میشوند افراد بتوانند از زیبایی باغچه لذت ببرند و با طبیعت ارتباط برقرار کنند.
۷. استفاده از عناصر طبیعی تزئینی

میتوان از تنههای خشک، قارچهای تزئینی، برگهای خشک یا شاخههای خمیده بهعنوان المانهای طبیعی برای طراحی باغچه وحشی استفاده کرد. این عناصر جلوهای جنگلی و واقعی به باغچه میدهند و باعث میشوند چشم بیننده دائم با منظرهای تازه روبهرو شود.
۸. رنگها و گلهای فصلی

گلهای خودرو و بومی که در فصول مختلف شکوفه میدهند، باغچه را زنده نگه میدارند. بهعنوان مثال، گلهای بهاری رنگ روشن و شاد دارند، تابستان با گیاهان سبز و پاییز با برگهای رنگارنگ جلوه پیدا میکند. این تغییرات فصلی، باغچه را همیشه جذاب و متفاوت نگه میدارند.
۹. الهام گرفتن از مناظر طبیعی اطراف

گاهی بهترین الهام، محیط اطراف شماست. نگاه به مراتع، جنگلها، باغهای قدیمی یا حتی حاشیه رودخانهها میتواند ایدههای جدیدی برای ترکیب گیاهان، مسیرها و عناصر طبیعی به شما بدهد.
۱۰. توجه به تنوع زیستی

سعی کنید گیاهانی را برای طراحی باغچه وحشی انتخاب کنید که حشرات، پروانهها و پرندگان را جذب کنند. این کار نه تنها زیبایی بصری را افزایش میدهد، بلکه باغچه را به یک اکوسیستم کوچک و زنده تبدیل میکند.
اشتباهات رایج در طراحی باغچه وحشی
طراحی باغچه وحشی ظاهراً ساده به نظر میرسد، اما اگر نکات مهم را رعایت نکنید، نتیجه ممکن است از آنچه انتظار دارید، فاصله داشته باشد. در ادامه، مهمترین اشتباهاتی که اغلب افراد در باغچه وحشی انجام میدهند را بررسی میکنیم:
۱. استفاده از گیاهان غیر بومی و حساس
یکی از رایجترین اشتباهات در طراحی باغچه وحشی، انتخاب گیاهانی است که با شرایط اقلیمی منطقه سازگار نیستند. این گیاهان نیاز به مراقبت زیاد، آبیاری مداوم و سموم دارند و در نتیجه باعث افزایش هزینه و وقت شما میشوند.
راهکار: همیشه گیاهان بومی و مقاوم به اقلیم منطقه خود را انتخاب کنید.
۲. هرس بیشازحد
در طراحی باغچه وحشی، هرس زیاد و مرتب میتواند حس طبیعی بودن را از بین ببرد. برخی افراد برای مرتب بودن بیش از حد گیاهان را کوتاه میکنند و یا فرمدهی مصنوعی انجام میدهند که با فلسفه این سبک در تضاد است.
راهکار: فقط برای کنترل رشد بیش از حد یا حفظ مسیرها هرس سبک انجام دهید و اجازه دهید گیاهان آزادانه رشد کنند.
۳. طراحی بیش از حد منظم
برخی تصور میکنند برای زیبایی باید طراحی باغچه وحشی هم منظم و تقارن داشته باشد. این اشتباه باعث میشود باغچه ظاهری مصنوعی پیدا کند و حس طبیعی و آزاد بودن خود را از دست بدهد.
راهکار: مسیرها، ارتفاع و چیدمان گیاهان را به شکل آزاد و غیرمتقارن طراحی کنید.
۴. نادیده گرفتن نیازهای نور و خاک
حتی گیاهان بومی هم اگر در مکانی با نور ناکافی یا خاک نامناسب کاشته شوند، رشد مطلوب نخواهند داشت. این اشتباه باعث ضعف گیاهان و کاهش جذابیت باغچه میشود.
راهکار: قبل از کاشت، شرایط خاک و میزان نور هر قسمت باغچه را بررسی و متناسب با آن گیاه انتخاب کنید.
۵. استفاده بیش از حد از المانهای مصنوعی
چراغهای رنگی، مجسمهها یا سنگهای پلاستیکی ممکن است در باغهای کلاسیک جذاب باشند، اما در باغچه وحشی ظاهر غیرطبیعی ایجاد میکنند.
راهکار: از المانهای طبیعی مثل سنگ، تنه درخت و شاخههای خشک استفاده کنید و تزئینات مصنوعی را محدود کنید.
۶. عدم توجه به تنوع ارتفاع و بافت
اگر همه گیاهان یک ارتفاع یا یک رنگ داشته باشند، باغچه یکنواخت و خستهکننده خواهد شد. این اشتباه باعث میشود حس طبیعی بودن و پیچیدگی بصری از بین برود.
راهکار: گیاهان کوتاه، متوسط و بلند را با بافتها و رنگهای مختلف کنار هم قرار دهید.
۷. نادیده گرفتن نیازهای نگهداری بلندمدت
حتی در سبکطراحی باغچه وحشی، گیاهان نیاز به حداقل مراقبت دارند. عدم توجه به آبیاری، هرس سبک و جمعآوری برگهای اضافی میتواند به شکلگیری محیطی نامرتب و آسیب به گیاهان منجر شود.
راهکار: برنامه نگهداری ساده و منظم برای آبیاری، هرس سبک و کنترل آفات طبیعی داشته باشید.
۸. انتخاب گیاهان مهاجم یا تهاجمی
برخی گیاهان سریع رشد میکنند و ممکن است فضای سایر گیاهان را اشغال کنند یا خودشان را در باغچه منتشر کنند.
راهکار: گونههای غیرتهاجمی و کنترلشده انتخاب کنید و اگر گونه مهاجم داشتید، با حصارهای طبیعی رشد آن را محدود کنید.
۹. نادیده گرفتن تغییرات فصلی
یکی دیگر از اشتباهات رایج، نادیده گرفتن این است که باغچه در هر فصل شکل متفاوتی خواهد داشت. بعضی افراد توقع دارند باغچه در همه فصول یکسان باشد، در حالی که زیبایی طراحی باغچه وحشی در تغییرات فصلی نهفته است.
راهکار: گیاهان فصلی و چندساله را ترکیب کنید تا هر فصل جلوهای خاص و متفاوت داشته باشد.
با رعایت این نکات، احتمال خطا در طراحی باغچه وحشی و نگهداری آن به حداقل میرسد و باغچه شما هم زیبا، هم طبیعی و هم کمدردسر خواهد بود.
نکات نگهداری باغچه وحشی
با اینکه باغچه وحشی سبک کمدردسر و طبیعی دارد، رعایت چند نکته ساده میتواند آن را همیشه سرزنده و زیبا نگه دارد:
۱. آبیاری مناسب
گیاهان بومی معمولاً مقاوم هستند، اما در فصلهای خشک نیاز به آبیاری سبک دارند. بهتر است وقتی سطح خاک خشک شد، آبیاری انجام شود تا گیاهان رشد سالمی داشته باشند.
۲. هرس سبک
هرس بیش از حد ظاهر طبیعی باغچه را از بین میبرد، اما هرس سبک برای کنترل رشد بیش از حد یا باز کردن مسیرها لازم است.
۳. جمعآوری برگها و شاخههای اضافی
هر چند بخشی از بینظمی طبیعی است، اما جمعآوری برگهای پوسیده یا شاخههای خشکشده به حفظ ظاهر و سلامت گیاهان کمک میکند.
۴. کوددهی طبیعی
استفاده از کود طبیعی مثل کمپوست یا کود دامی پوسیده در ابتدای فصل رشد، انرژی لازم برای گیاهان را فراهم میکند و به گلدهی و سرسبزی بیشتر کمک میکند.
۵. کنترل آفات به روش طبیعی
اگر آفات یا حشرات مضر مشاهده کردید، از روشهای طبیعی مثل حشرات مفید یا محلولهای گیاهی استفاده کنید تا باغچه سالم و متعادل باقی بماند.
با رعایت همین نکات ساده، طراحی باغچه وحشی شما همیشه زنده، جذاب و پرانرژی خواهد بود و حس طبیعت بکر را به خانه یا ویلای شما میآورد.
جمعبندی
طراحی باغچه وحشی، راهی ساده و زیبا برای تجربهی طبیعت در خانه است. این سبک نهتنها هزینهی کمی دارد، بلکه محیطی آرامشبخش، طبیعی و پر از زندگی به شما هدیه میدهد. اگر به دنبال فضایی خاص و متفاوت برای باغچه یا ویلای خود هستید، باغچه وحشی بهترین انتخاب است.
ما میتوانیم در طراحی و اجرای باغچه وحشی به شما کمک کنیم. برای دریافت مشاوره یا خدمات فضای سبز، با ما تماس بگیرید.
منابع
- راهنمای شروع باغچه وحشی با انتخاب گیاهان بومی و ایجاد زیستگاه طبیعی.
https://www.wildlifetrusts.org/actions/how-start-wildlife-garden-scratch - اصول طراحی باغچه غیررسمی با ترکیب گیاهان مختلف و مسیرهای طبیعی.
https://www.finegardening.com/article/design-advice-for-a-wild-informal-garden - توصیههای کاربردی برای طراحی فضای سبز جهت جذب پرندگان، پروانهها و حشرات مفید.
https://livinggreen.ifas.ufl.edu/topics/landscaping/landscaping-for-wildlife/





